Bygewerk op 20 Julie 2024
Redakteur: Jana Luther | Help ons | Woordewisseling | Podsendings
Van 2020 af word eietydse taalgebruik – nuwe woorde, betekenisse, uitdrukkings, asook ouer vorme wat meestal nog nié in ander woordeboeke staan nie – intyds hier versamel en maandeliks in Pharos Aanlyn bygewerk. Van November 2023 af word, met toestemming, ook ’n groot versameling taalrubrieke, -podsendings en ander -insetsels stelselmatig bygevoeg. Dit kry jy slegs hier. Tik ’n woord in die soekkassie en vind dit dadelik, indien dit in een van of in albei hierdie bronne opgeneem is – ook Engelse woorde. Onthou dat ’n lewende woordeboek, nes Afrikaans, heeltyd groei en verander. Neem aan ons leesprogram deel en help ons!
Getal trefwoorde vandag: 3 502
swart b.nw.
› Swart Dinsdag (ekonomie, histories) 24 Oktober 1929, die begin, op Wall Street, van die grootste markineenstorting in die moderne geskiedenis, wat gelei het tot die Groot Depressie, waaronder die wêreld tien jaar gely het. ◌ ENGELS: Black Tuesday
› swart swaan groot, ernstige, onvoorsienbare krisis wat iemand of iets tref, ’n gebeurtenis wat die persoon, mense of instansie wat daardeur geraak word, nie kon voorspel nie, en waarop hulle hulle nie kon voorberei nie: › Vir my is die koronavirus ’n swart swaan (Antoni Van Nieuwkerk, Netwerk24, 12 Maart 2020). › Asof dit nie genoeg is dat die ANC se steun na alle waarskynlikheid tot onder 50% gedaal het nie, verskyn ’n swart swaan in die vorm van Jacob Zuma en die uMkhonto weSizwe Party op die toneel (Piet Croucamp, Vrye Weekblad, 12 April 2024). ◌ ENGELS: black swan
› Swart Vrydag in Amerika die Vrydag waarop die Kersinkopieseisoen tradisioneel begin, ná Dankseggingsdag, wat tradisioneel op die laaste Donderdag van November gevier word; vandag in talle lande, ook in Suid-Afrika, die Vrydag waarop groot winkels groot uitverkopings hou en op van hulle ware afslag aanbied wat duisende klante lok: › Swart Vrydag, Kubermaandag en die komende Kerstyd is verbruikers én diewe se droom (Riana de Lange, Rapport, 1 Desember 2019). › Terwyl die verkeer in winkels ’n belangrike aanduider bly, vind baie van die verkope tydens Dankseggingsdag en Swart Vrydag nou aanlyn plaas (Netwerk24, 29 November 2019). › Toe die horlosie middernag slaan, het Swart Vrydag met ’n knal by van die land se groot kettingwinkels begin (Beeld, 24 November 2018). › Teen 08:30 is R87 miljoen se verkope by die aanlyn winkel aangeteken en daarmee is die totaal al oorskry wat verlede jaar op Swart Vrydag aangeteken (Beeld, 24 November 2018). ◌ ENGELS: Black Friday
KYK OOK: Kubermaandag
oorsprong:
Na die wins wat winkeleienaars op dié dag maak sodat hulle daarna nie langer “in die rooi” (in die skuld) is nie, maar “in die swart” (uit die skuld).
samestelling(s):
Swart Vrydag-koors
Swart Vrydag-inkopies
Swart Vrydag-stormloop
Swart Vrydag-uitverkoping
stroom
stroomdiens
stroomkyk
stroomluister
studeerkamergeneraal
stuk
subteks
suffelste
suigeling
suigling
suikerlagie
suikerskedel
suipsafari
sumak
supermaan
superverspreider
suspension of disbelief
sustersmaan
SUT
suurkruid
SVA
swaan
swaardwalvis
swart
swartkas-KI
sweefdeeltjie
sweetberoep
swem
swembadnoedel
swerfgeskiedenis
swerfplastiek
swerfprogram
swerwer
swerwing
Swiftie
sy-ekonomie
sypaadjiefilosoof
ta
taal
taalmodel
tadjien
tafelsit
tagine
tajien
tajine
takotsubo-kardiomiopatie
talassofiel