Bygewerk op 30 Oktober 2024
Redakteur: Jana Luther | Help ons | Woordewisseling | Podsendings
Van 2020 af word eietydse taalgebruik – nuwe woorde, betekenisse, uitdrukkings, asook ouer vorme wat meestal nog nié in ander woordeboeke staan nie – intyds hier versamel en gereeld in Pharos Aanlyn bygewerk. Van November 2023 af word, met toestemming, ook ’n groot versameling taalrubrieke, -podsendings en ander -insetsels stelselmatig bygevoeg. Dit kry jy slegs hier. Tik ’n woord in die soekkassie en vind dit dadelik, indien dit in een van of in albei hierdie bronne opgeneem is – ook Engelse woorde. Onthou dat ’n lewende woordeboek, nes Afrikaans, heeltyd groei en verander. Neem aan ons leesprogram deel en help ons!
Getal trefwoorde vandag: 3 502
kannibaliseer ww. | het gekannibaliseer |
1 ’n deel of dele van iets neem en dit gebruik om iets anders te bou of te maak: › ’n wasmasjien kannibaliseer om ’n ander een te herstel › Hy het die baba se stootwaentjie gekannibaliseer en ’n kaskar gebou.
2 ’n fasiliteit, onderneming of span van ’n noodsaaklike deel, element, of van noodsaaklike personeel of spanlede ontneem ten einde ’n ander onderneming, fasiliteit of span te skep of in stand te hou: › Die [party] sal voortgaan om homself te kannibaliseer met geen vooruitsigte op herstel in die nabye toekoms nie (Rapport, 30 Januarie 2022). › Ek het aan [die] uitvoerende hoof gesê ek is tevrede om net die toetsspan af te rig, want ek het gevoel hulle moet nommer een in die wêreld wees. Hulle het die spelers gehad. Die probleem is dat die verskillende formate ’n span kan kannibaliseer (Gary Kirsten, Rapport, 2 Januarie 2022). › Simon stem nie saam met die opvatting dat aanlyn inkopies fisieke winkels kannibaliseer nie (Liesl Peyper, Rapport, 2020). › Oplaas het die oorspronklike winkels kliënte verloor wat na die nuwe winkels gegaan het – dié kleinhandelaars kannibaliseer dus hul eie markaandeel (Finweek, 5 November 2015).
3 (van ’n produk) (deur dit te verkoop of deur verkoop te word) verkope van ander, soortgelyke produkte, gewoonlik van dieselfde vervaardiger, wegneem: › Die uitvoer van vars vleis, wat gewilder is as gaar vleis, het in ’n groot mate die mark vir gaar vleis gekannibaliseer (Netwerk24, 24 November 2017).
4 materiaal uit ’n ander, vroeër teks (’n eie werk of dié van ’n ander skrywer) in ’n nuwe skryfstuk hergebruik: › Haar roman kannibaliseer drie van haar eerste kortverhale.
5 (astronomie) deur gravitasieaantrekking massa van ’n nabygeleë voorwerp in ’n groter geheel opneem. ◌ ENGELS: cannibalise | cannibalize
oorsprong:
Afleiding van kannibaal, iemand of iets wat sy eie soort verslind.
afleiding(s):
kannibalisering: › Vir ’n belegger kan dit ’n ernstige probleem wees – ja, die maatskappy kan natuurlik in die buiteland uitbrei met nuwe produkte, maar op hierdie kannibalisering moet ons ’n oog hou (Finweek, 5 November 2015). › Brookes het gesê hy stem saam met diegene wat sê Suid-Afrika het te veel winkelsentrums en dat hy kannibalisering tussen sy eie winkels kan sien (Finweek, 27 Oktober 2016).
kader
kaderontplooiing
kaggel
KAI
kak
kakebeenbreker
kakkies
kakorrafiofobie
kakpot
kala
kalender
kalipso
kalm
kalonji
kamer
kamp
kampstoel
kanarie
kanga
kankerstokkie
kannabidiol
kannabinoïed
kannabis
kannibaliseer
kannie
kanonvoet
kans
kanselleer
kanselleerkultuur
kantie
kapana
kapittel
kaplet
kappie
kappiebaadjie
kappietop
karamonk
Karen
Karoleaans
Karoo-oester
kat
katalogusbruid
katalogushuwelik
katel
katemba
kathak
kathakkie