Woordeboek van Afrikaans Vandag
Bygewerk op 5 Februarie 2025
Redakteur: Jana Luther | Help ons | Woordewisseling | Podsendings
Van 2020 af word eietydse taalgebruik – nuwe woorde, betekenisse, uitdrukkings, asook ouer vorme wat meestal nog nié in ander woordeboeke staan nie – intyds hier versamel en in Pharos Aanlyn bygewerk. Sedert 2024 word, met toestemming, ook ’n groot versameling taalrubrieke, -podsendings en ander -insetsels stelselmatig bygevoeg. Dit kry jy slegs hier. Tik ’n woord in die soekkassie en vind dit dadelik, indien dit opgeneem is – ook Engelse woorde. Let op dat jy moet aandui in watter bron jy wil soek, of in albei. Onthou dat ’n lewende woordeboek, nes Afrikaans, heeltyd groei en verander. Neem aan ons leesprogram deel en help ons!
Getal trefwoorde vandag: 3 318 (woordeboek) | 222 (rubrieke)
kaart s.nw. | kaarte |
digitale kaart
1 enige aanlyn, digitale voorstelling van ’n plastiekkaart, soos ’n debiet-, krediet- of ID-kaart, wat volledig virtueel is en wat ’n mens dus nie fisiek nie, maar aanlyn aanbied om jou te identifiseer, betalings te doen, en so meer: › Die virtuele kaart is ’n nuwe funksie wat vir alle kliënte beskikbaar is en wat ’n ekstra laag veiligheid bied vir aanlyn inkopies en aanlyn intekendienste. Die kaart se besonderhede word veilig in ons app gestoor en word nie aan die fisieke kaart van die kliënt gekoppel nie. Dit beteken dat ons kliënte nie meer hul fisieke kaartbesonderhede in aanlyn betalingsportale hoef in te voer nie (Francois Viviers, Netwerk24, 19 April 2021).
2 digitale voorstelling van ’n land, gebied, terrein of gebou wat die ligging van belangrike plekke, geboue of voorwerpe aandui: › Wanneer jy op ’n toer gaan of ’n digitale kaart aflaai om self die kunsroete te stap, kry jy aanwysings na die meer as 120 bestaande en nuwe muurskilderye in die omgewing (Netwerk24, 13 Februarie 2021). › Jy moet die internasionale geografiese inligtingstelsel (GIS) bedank vir GPS-kaarte. Die GIS-projek samel tradisionele kaarte, lugfoto’s en allerlei geografiese inligting van reg oor die wêreld in en omskep dit in digitale kaarte (Cyril Klopper, Weg, 22 Julie 2019). › Gebruik die kaartprogrammatuur op ’n skootrekenaar om jou presiese roete uit te pluis en plant vlaggies op die digitale kaart vir vulstasies, besienswaardighede en slaapplek (Weg, 22 Julie 2019).
◌ ENGELS: digital card | virtual card | cloud card
wilde kaart
Ook [nie-erkende skryfwyse] wildekaart
1 (in kaartspeletjies) speelkaart wat in die plek van enige ander kaart gebruik mag word, soms onderhewig aan bepaalde reëls: › Die speler links van die uitdeler gooi een van sy kaarte uit wat óf dieselfde nommer het óf dieselfde soort as die omgedraaide kaart is [...] ’n Agt is ’n wildekaart en kan op enige hopie geplaas word (Joan van Zyl, Huisgenoot, 13 Julie 2013).
2 onvoorspelbare element of persoon: › Die feit is eenvoudig dat Noord-Korea ’n wilde kaart in die internasionale politieke kaartspel is. Nie alleen is Kim ’n totalitêre en wrede diktator nie; nie alleen is hy onvoorspelbaar nie; met sy besit van kernwapens is hy buitengewoon gevaarlik (Leopold Scholtz, Netwerk24, 24 April 2020). › My volgende paar afsprake klink goed. Die een is met ’n prokureur en hy is ouer as ek. Die ander een is effens jonger en ’n doktor in die filosofie. Die derde een is my wildekaart: ’n man wat in restaurante blomme verkoop om aan die lewe te bly (Huisgenoot, 29 Augustus 2013). › Hoewel hulle persoonlikhede hemelsbreed verskil, was hulle nog altyd baie goeie vriende, sê Christo. Hy is uitgesproke, Cobus is die stil een en Nic “die wilde kaart”, spot hy (Die Burger, 20 Oktober 2005).
3 (rekenaar) spesiale karakter wat in regulêre uitdrukkings, wat vir vind- of vind-en-vervang-soektogte gebruik word, enige ander karakter of reeks karakters voorstel: › Jy kan in hierdie woordeboek ook met wildekaarte soek: ’n _ stel byvoorbeeld enige karakter voor en % enige aantal karakters.
4 (sport, uit Engels) deelnemer of span in ’n plek wat nie deur normale spel bereik of verwerf is nie.
◌ SINONIEM(E): loslootjie
◌ ENGELS: wild card
jellielekker
jelliemannetjie
jelpen
jentoe
jerseymoue
jimpels
jintoe
jintoelina
jip-jap
jirlikheid
jissou
jojo
jolliepatrollie
jollof
joos
jors
judgerig
juggle
juigkommando
kaakbreker
kaalstert
kaantie
Kaapstad
kaart
kabaal
kabalis
kabelbinder
kabeldief
kabeldiefstal
kabelskaats
kaboedel
kaboel
kabouter
kader
kaderontplooiing
kaggel
KAI
kak
kakebeenbreker
kakkies
kakorrafiofobie
kakpot
kala
kalender
kalipso
kalm
kalonji