Bygewerk op 30 Oktober 2024
Redakteur: Jana Luther | Help ons | Woordewisseling | Podsendings
Van 2020 af word eietydse taalgebruik – nuwe woorde, betekenisse, uitdrukkings, asook ouer vorme wat meestal nog nié in ander woordeboeke staan nie – intyds hier versamel en gereeld in Pharos Aanlyn bygewerk. Van November 2023 af word, met toestemming, ook ’n groot versameling taalrubrieke, -podsendings en ander -insetsels stelselmatig bygevoeg. Dit kry jy slegs hier. Tik ’n woord in die soekkassie en vind dit dadelik, indien dit in een van of in albei hierdie bronne opgeneem is – ook Engelse woorde. Onthou dat ’n lewende woordeboek, nes Afrikaans, heeltyd groei en verander. Neem aan ons leesprogram deel en help ons!
Getal trefwoorde vandag: 3 502
bokashi s.nw. [geen meervoud] ◌ Ook bokasji ◌
1 gistingsproses waarby voedselreste en soortgelyke organiese afval deur spesialisbakterieë omgesit word in ’n produk wat as voedingstof by grond gevoeg word en die tekstuur daarvan verbeter: › Bokashi is ’n komposteringstelsel. Die woord is Japannees vir “gefermenteerde organiese materiaal”. Dis ook ’n stelsel waarmee enigeen sy koolstofvoetspoor kan verminder (Corné Coetzee, Netwerk24, 24 Februarie 2015).
2 mengsel wat ’n bokashi-proses aan die gang sit: › Op dié plaas versamel ons [...] saad wat ons eersdaags gaan verkoop; ons kweek self saailinge en maak steggies; ons verander bokashi in kompos – en ons het genoeg om aan ander projekte of die publiek te verkoop (Platteland, Lente 2021). › Bokashi is kaf (gewoonlik graan-) wat met molasse en ’n spesiale soort probiotika – vol natuurlike bakterieë soos dié in kaas, jogurt, bier en wyn – behandel is. Dit word met kosafval gemeng en lugdig verseël om ’n fermentasie- en komposmaakproses aan die gang te sit (Corné Coetzee, Netwerk24, 24 Februarie 2015).
3 produk van ’n bokashi-proses: › Mikrobes wat in lae tussen kombuisafval gestrooi word, sit ’n kragtige fermentasieproses aan die gang wat die afval in ’n toe houer, soos ’n emmer met ’n deksel, binne ’n paar weke tot bokashi verwerk. (Landbouweekblad, 18 September 2020). › Bokashi is soos kompos op steroïede. Mikrobes soos dié wat gebruik word om kaas, jogurt en brood te maak, word in lae tussen organiese kombuisafval gestrooi en sit ’n fermentasieproses aan die gang wat binne twee weke ryk kompos lewer (Corné Coetzee, Beeld, 29 Januarie 2016). ◌ ENGELS: bokashi
oorsprong:
Japannees
samestelling(s):
bokashi-blik: › As jy net een permakultuur-ding doen, begin deur jou kombuisafval te herwin. Begin ’n bokashi-blik (Corné Coetzee, Beeld, 29 Januarie 2016).
bokashi-emmer: › Baie mense wat nie in die stadskom woon nie, kom hierheen om hulle vol bokashi-emmers leeg te maak of hulle lappies huurgrond te versorg (Platteland, Lente 2021). › Anders as met komposhope en wurmplase hoef jy nie kombuisafval eers uit te sorteer nie – selfs vleis, suiwel, sitrus en uie kan in jou 20 ℓ-bokashiemmer gaan (Platteland, Lente 2021).
bokashi-fermentering
bokashi-kompostering
bokashi-semels: › Elke laag afval van 3-4 cm diep word met ’n dun lagie bokashi-semels bedek tot die emmer, wat met ’n deksel verseël word, vol is. Dit is ’n reuklose fermentasieproses wat maklik binnenshuis beheer kan word (Platteland, Lente 2021).
bocconcini
boeja
boeka
boekdorp
boekmerk-ikoon
boektok
boektokker
boem
boemerangkind
boep
boeptaal
boereadel
Boeretos
Boere-Toskaans
Boereworsgordyn
boerka
boerkini
boesemsonde
boetiek
boewekrasie
bogberig
bok 1
bok 2
bokashi
bokasji
boks
boks-
boksemdais
boksendais
bolla 1
bolla 2
bollaharkie
bomsiklogenese
bomsikloon
Bonnie-en-Clyde-sindroom
bonobo
boodskapper-RNS
boogskiet
boom
boomchirurg
boomomhelser
boomversorger
boorling
bootskaats
borrel
borsbreker
bos